Chầm chậm từng “giọt” đời Ngẫm nghĩ quanh ly cà phê Trung Nguyên

    Cuộc sống gấp gáp, cuộc đời tất bật rồi cũng phải chậm lại, dừng bước. Từng giọt cà phê nhỏ chậm rãi, thong thả hơn cả chiếc lá vàng cuối cùng. Gió heo may đã về, se sẽ lạnh. Lặng im như đếm nhịp thời gian, nghe rõ từng khoảnh khắc nặng nề rơi, làm sao lấy lại được...

Có gì quyến rũ đến vậy trong màu nước tối thẫm và thăm thẳm như đêm đông? Từng giọt, từng giọt ánh đen, rụng xuống như sương. Trong mỗi giọt ấy đắng chát thì nhiều, ngọt bùi có là mấy. Có phải mỗi giọt cà phê rơi xuống ấy là những " giọt" đời nặng trĩu, đọng mãi đáy lòng.
Trà đạo, tửu đạo sao không cà phê đạo?

Mai sau người ta chắc sẽ còn sáng chế ra không biết cơ man nào đồ uống tinh khiết, bổ dưỡng. Nhưng có gì thay thế được ba thứ nước đã gắn với người đời từ thuở hoang sơ. ¢ý là rượu, trà và cà phê. Người ta bảo, sau khi tìm ra lửa, soi tỏ đường cho con người thoát khỏi loài cầm thú, thì việc làm ra rượu là cách khôn ngoan cất giấu, ủ giữ sức lửa âm ỉ dưới làn nước trong vắt.

Rượu là lửa lòng, lửa đời. Vui có chén rượu, buồn cũng tìm đến rượu. Trà lại là tinh chất của trời đất, dồn tụ lại dâng lên từng búp lá. Nước xanh trong như mắt vịt, hơi nóng bảng lảng như sương khói. Chén trà là dưỡng tâm và tĩnh trí. Chè tam, tửu tứ. Chè ngon phải có bạn hiền. Quanh chén trà, ly rượu, những người đồng cảm, đồng điệu chia sẻ niềm vui, nỗi buồn và ngẫm sự đời. Trà đã cô đọng thành cả một triết lý và kết nên trà đạo.

Riêng cà phê thì nép vào một góc khuất. Từ thuở cà phê theo chân người Pháp mà sang ta, tưởng đâu chỉ dành cho người giàu, kẻ sang. Hoá ra cà phê " tan" ngay vào giới bình dân. Người Hà Nội, người Sài Gòn và lục tỉnh mới chỉ biết thưởng thức đồ uống "đặc" Tây ấy bằng vợt. Tức là một lúc có thể pha dăm lạng có khi cả ký cà phê.

Cứ để nguyên trên hoả lò đỏ lửa, hương ngào ngạt trùm cả một góc phố. Rồi châm ra vài chục ly, ấy là cách "quần ẩm". Có lẽ chính cốt cách của người Việt, chậm rãi và chừng mực, không chịu được sự ào ào, nên cà phê đã được "lọc" qua khẩu vị mấy đời mà sinh ra một cách thưởng thức riêng. Ngấm dần qua phin, cà phê mới chắt lọc được những cốt chất tinh tuý nhất. Bên ly cà phê nhỏ giọt, gợi cho ta những nỗi buồn, những kỷ niệm. Gợi nhớ tới những miền suy ngẫm sâu xa. Nó tự nhiên ùa đến, như nỗi cô đơn. Khi ấy chỉ một mình mình trước ly cà phê. Một mình, mình biết, một mình, mình hay.

Chẳng ai có thể suốt ngày bên ly cà phê. Nhưng một ngày làm sao thiếu nổi. Đấy là giây phút của riêng mình. Tĩnh tâm, trầm ngâm nhìn sâu vào mình. Nhìn thẳng vào nỗi cô đơn, đau buồn và nhớ thương. Bởi thế cà phê rất kỵ sự ồn ào, thái quá. Cái ấy dành cho lớp trẻ. Họ trong suốt đến mức có thể nhìn xuyên qua được. Cái đó hợp với Coca Cola, Pepsi, 7 up, Lipton, Dilmah và còn nữa...
Có một triết lý cà phê kiểu Trung Nguyên?

Thời buổi hối hả, thoáng qua, đâu cần sâu lắng. Cái gì cũng nhanh: ăn nhanh, uống nhanh và sống nhanh. Vậy là có trà đá cho đã khát. Theo đó lại thêm cà phê hoà tan, cà phê nhanh. Cũng phải thôi " bách nhân bách khẩu". Xin đừng bắt mọi người phải đi theo một con đường, cùng chung một khẩu vị.

Cà phê 2 trong 1, hay 3 trong 1 cũng được. Chỉ xin mãi mãi được là 1 trong 1. Một người với một người. Một người trong một người. Đừng nói gì cả, lặng im chìm trong đáy nước đen thẫm. Trong lặng im thấu hiểu nhau nhiều.

Nhớ Trương Chi xưa, khi ôm mối tình trầm mình xuống đáy sông, hồn nhập vào cây bạch đàn. Có người thợ khéo tay tiện thành bộ chén trà dâng cha Mị Nương. Một hôm, nàng cầm chén trà trên tay. Dưới đáy nước, hình bóng người lái đò năm nao chầm chậm xoay trong lòng chén. Bên tai vẳng vẳng tiếng hát năm xưa. Một giọt nước mắt rơi xuống, chiếc chén bạch đàn vỡ tan...

Ai chưa từng chịu những mất mát, lòng chưa cứa sâu những vết đau, hằn những vết thương, xin đừng tìm đến cà phê. Khi cuộc đời đã ngấm đắng cay, mặn chát, thấm nỗi đau đời, mới tìm đến Trịnh Công Sơn nương náu. Cũng như phải qua bao chìm nổi, trải mấy gian truân mới đau xót đến từng câu Kiều.

Mọi sự nông cạn, hời hợt, nhạt nhẽo và vô vị khó ở bên ly cà phê. Đừng nghĩ rằng cà phê là để giết thời gian, làm mềm lòng. Một đời người cũng rất cần có nỗi buồn. Nếu không, làm sao hiểu niềm vui và hạnh phúc là mỏng manh và dễ vỡ vô cùng. Từ trong nỗi buồn đau bước ra, con người cứng rắn và mạnh mẽ hơn. Làm sao biết được cà phê đã thấm qua mấy đời người dân Việt. Mỗi người tự tìm cho mình một triết lý riêng, một nỗi niềm riêng. Trải mấy chục năm, có lẽ đã lờ mờ hình thành một "đạo " cho cà phê Việt Nam. Phải chăng cà phê Trung Nguyên đã chắt lọc và cô kết từng triết lý riêng mà từ đó mà tạo nên "đạo" cà phê Việt Nam? Đạo khó là ở chỗ, chẳng nói ra, không thuyết giáo, thấm sâu trong mỗi người.

Đất Tây Nguyên như là " tiền duyên" với cây cà phê. Đất đỏ bazan, khí hậu mát mẻ cho loại cà phê thơm ngon đặc biệt. Cũng như đất Thái Nguyên đã sinh ra chè Tuyết. Đất cao nguyên có cà phê Chồn. Nhưng phải cứ tự nhiên thế mà có. Phải lựa chọn, rang tẩm, bảo quản đúng kỹ thuật, tuyệt nhiên không lẫn tạp chất. Chọn giống, chọn hạt, pha chế sáng tạo ra những công thức khác nhau "chiều" được nhiều khẩu vị.

Đó chính là nhóm sản phẩm cà phê được đặt tên là "Sáng tạo" như chính bản chất của nó qua thí nghiệm và cảm quan thử nếm nghiêm ngặt. Ngoài 9 sản phẩm đặc trưng riêng biệt, trong nhóm cà phê Sáng tạo, Trung Nguyên còn đặc chế thành công những sản phẩm chuyên biệt với dạng hỗn hợp. Tất cả những phẩm chất này được chọn từ những giống Arabica, Robusta, Chari, Calimor.
Cà phê Hà Nội vẫn một lối đi riêng

Nghe đâu Trung Nguyên sẽ tiếp tục tung ra thị trường nhóm sản phẩm cà phê hoà tan, cà phê túi lọc nhằm chiều theo nhịp sống hối hả. Trong dòng người tất bật đến chóng mặt vẫn không ít người không bị cuốn vào dòng xoáy ấy. Họ vẫn muốn nhâm nhi ly cà phê nhỏ giọt, tận hưởng tận cùng hương vị.

Sau những khám phá mới lạ, những "Sáng tạo 1", " Sáng tạo 2". Sẽ còn "Sáng tạo" đến vô cùng. Đâu đó, có người hẫng hụt và lại " lối cũ ta về ". Tìm về hương vị cũ. Cà phê chè hay cà phê vối mỗi thứ một vị riêng. Có thể "sơmi classic", có thể "tân cổ giao duyên". Song, muôn thuở bất biến thì vẫn cứ là classic " toàn phần". Không pha tạp, không trộn lẫn được.

Có bao nhiêu người đẹp, mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười. Cái duyên thầm, vẻ đẹp trời phú cứ phải mộc mạc. Phấn son, mỹ phẩm không thể quá đà. Bởi quá đi là hỏng, là trơ lộ ngay. Người kỹ tĩnh chứ không phải khó tính, vốn kỵ sự pha tạp, trộn lẫn. Trà ướp sen, nhài hay hương quý đến mấy, chẳng qua là cho sang. Người tri kỷ bên nhau cứ phải ấm chè mộc, nguyên chất. Tuyệt nhiên không thể lẫn bất cứ hương lạ nào. Hương chè, hương cà phê phải tự nhiên như nó vốn thế. Ngay như cà phê " búng" một vài hạt bơ cũng không phải ai cũng chuộng.

Chẳng hiếm khách Tây, ngấm cà phê từ trong bụng mẹ, cũng phải "rụt lưỡi" bởi hương thơm, vị đậm đà, nhất là vị đắng tách cà phê phin Hà Nội. Thế rồi mê mẩn, không dứt ra nổi vị đắng khó quên ấy. Người Hà Nội vốn không ưa vồ vập. Mọi sự cách tân cũng phải từ từ, chầm chậm như cà phê nhỏ giọt. Chắc hẳn Trung Nguyên không có ý định giành khách cà phê Hói, cà phê Giản, cà phê Nhân, cà phê Bổng, ẩn khuất trong những con phố cổ. Không thể hiểu nổi người ta chọn quán, chọn cà phê hay chọn người? Một mình một góc trống nhỏ thôi.

Mầu thời gian trầm ấm, tĩnh lặng và sâu hút như sơn mài. Đó chính là "hồn" cà phê Hà Nội. Khó mà phá vỡ, chiếm đoạt nổi. (TVTD)